COVID-19 và tình hình ngành gỗ Việt Nam

Bức tranh thương mại gỗ giữa Việt Nam và Trung Quốc chủ yếu hình thành do các nhóm mặt hàng gỗ nguyên liệu. Dịch viêm phổi cấp (COVID – 19) bắt đầu bùng phát vào tháng 12/2019 đang và sẽ tiếp tục tác động tiêu cực đến mối quan hệ thương mại giữa hai quốc gia và các nguồn cung xuất khẩu khác của Việt Nam đi các nước. Dăm gỗ là mặt hàng quan trọng nhất được xuất từ Việt Nam sang Trung Quốc, với kim ngạch 2019 đạt 972,2 triệu USD, chiếm 79,2% tổng kim ngạch xuất khẩu của tất cả các mặt hàng gỗ Việt Nam xuất khẩu vào Trung Quốc trong cùng năm. Dịch viêm phổi cấp làm cho các công ty sản xuất giấy, bột giấy tại Trung Quốc phải ngừng hoạt động, hoặc hoạt động cầm chừng. Điều này đang và sẽ tiếp tục gây ra tình trạng chậm trễ trong việc xuất khẩu dăm của Việt Nam sang thị trường này.

Các loại ván là nhóm mặt hàng quan trọng nhất được nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam, với giá trị nhập năm 2019 đạt 395,5 triệu USD, chiếm 60% trong tổng kim ngạch tất cả các mặt hàng gỗ từ Trung Quốc nhập vào Việt Nam trong cùng năm. Dịch viêm phổi cấp đã làm cho luồng cung này hiện đang bị dừng lại.

Dịch cúm đang tác động trực tiếp đến các nhà máy của Trung Quốc vận hành tại Việt Nam khi các nhà máy chưa được phép quay lại hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng cho chính sách phong tỏa dịch tại cả hai quốc gia. Chỉ tính riêng trong giai đoạn 2014 đến nay, Trung Quốc có 184 doanh nghiệp đăng ký và hoạt động trong ngành. Năm 2019 có 93 doanh nghiệp của Trung Quốc tham gia  xuât khẩu các mặt hàng gỗ từ Việt Nam. Dịch cúm tác động trực tiếp tới sự vận hành của các doạn nghiệp này, bao gồm cả lao động Việt làm việc tại đây. Dịch cúm không chỉ tác động đến các doanh nghiệp Trung Quốc đang hoạt động tại Việt Nam mà còn cả các doanh nghiệp FDI từ các quốc gia khác hoạt động tại Việt Nam và phụ thuộc vào Trung Quốc về nguồn cung gỗ nguyên liệu cũng như các mặt hàng phụ trợ khác.

Chính phủ Mỹ vào đầu tháng 2 vừa rồi đã chính thức đưa Việt Nam ra khỏi danh sách các nước đang phát triển. Điều này có thể tạo ra những tác động đến việc Việt Nam xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ vào thị trường này. Đến nay, các thông tin về các tác động đối với các hoạt động thương mại nói chung và xuất, nhập khẩu các mặt hàng gỗ nói riêng chưa rõ ràng. Ngành gỗ Việt cũng cần tìm hiểu thông tin, đánh giác tác động từ đó đưa ra các cơ chế, chính sách nhằm giảm thiểu các rủi ro cho ngành.